Kích cầu để xử lý nợ xấu

"Hái thuốc trong vườn nhà" trị nợ xấu

Câu chuyện nợ xấu của ngành ngân hàng được nói đến nhiều trong thời gian qua, nhưng tốc độ xử lý nợ xấu dường như chưa được giải quyết như mong muốn.Vậy theo ông, xử lý nợ xấu hiện nay đang vướng điều gì?

Chúng ta không phủ nhận tác động của nợ xấu trong quá trình lan tỏa dòng vốn vào nền kinh tế. Nhưng không phải vì có một khối u trong cơ thể mà bệnh nhân không nuốt được nước cháo. Nói thế là không đúng. Cơ thể đó còn bị nhiều vấn đề khác nữa khiến bệnh nhân bị tê liệt chứ không phải chỉ vì khối u.

Nếu bệnh nhân có khối u mà tinh thần minh mẫn, vẫn điều khiển được hành động thì vẫn nuốt được nước cháo chứ. Chúng ta phải xem xét nợ xấu trong nền kinh tế theo hướng này.

Bất động sản nằm phơi mưa nắng lại là tài sản đảm bảo của các khoản nợ xấu trong không ít ngân hàng. Ảnh: Hồng Vĩnh

Về giải pháp, trước hết phải xử lý các vấn đề của ngành ngân hàng. Nhưng nói một cách công tâm, có những cái tự thân ngành ngân hàng phải làm, có những cái nền kinh tế phải làm, các bộ, ngành khác phải làm.

Chúng ta đang bàn tăng tổng cầu, bàn xử lý khối nợ xấu. Mà nợ xấu của hệ thống ngân hàng tuyệt đại đa số gắn liền với tài sản đảm bảo là bất động sản. Vì vậy, phải tạo sức cầu mới. Trước hết là thị trường bất động sản để tạo lan tỏa kéo thị trường tài chính chuyển động. Khi đó sẽ có những dòng vốn từ bên ngoài vào.

Cùng đó, phải sửa Luật Đầu tư và Luật Doanh nghiệp. Cần phải hành động cụ thể và nhanh chóng vì nền kinh tế này đã “mất máu” quá nhiều rồi. Việc nữa phải làm là kê thuốc cho thị trường bất động sản. Đó mới là cái đích quan trọng trong xử lý nợ xấu.

Hệ thống ngân hàng không có sự chuyển động của thị trường bất động sản thì vấn đề của ngành ngân hàng còn lâu mới xử lý được. Trong khi chúng ta không có mấy chục tỷ đô la mua thuốc đặc trị để chữa bệnh thì ta phải dùng ngay những thứ thuốc nam hái trong vườn nhà trị bệnh. Vậy phải sửa ngay quy định pháp luật về bất động sản và đất đai, cho người nước ngoài nắm giữ nhiều hơn.

Nếu thị trường bất động sản chuyển động, tổng cầu sẽ được cải thiện và tăng trưởng GDP khả quan hơn nhiều. Tuy nhiên, đừng nhìn gỡ bất động sản là để cứu ngân hàng. Không phải.

Ở Việt Nam bất động sản gắn liền với từng gia đình, từng doanh nghiệp và những khoản vay cuối cùng ở ngành ngân hàng. Việc của chúng ta là phải lưu động hóa bất động sản. Công ty mua bán nợ xấu (VAMC) đứng ra mua nợ xấu là một ý tưởng lưu động hóa nhưng là trên giấy.

Vấn đề thứ hai, là trách nhiệm của Nhà nước, phải xây dựng ngay thị trường mua bán nợ và hệ thống pháp luật phục vụ cho mua bán nợ để sau này khỏi đổ thừa nhau. Ta phải tính bài toán xử lý thị trường mua bán nợ như thế nào để tạo ra dòng tiền mới.

Đừng quá sợ lạm phát

Vậy ngoài những đầu việc đã nêu trên, cần có thêm các biện pháp hay hỗ trợ tài chính gì khác?

Nền kinh tế hiện nay cần tiếp các giải pháp tăng tổng cầu. Tổng cầu không tăng được rồi lúc nào đó lạm phát rơi vào mức thấp và chúng ta rơi vào suy thoái. Đừng quá sợ sệt lạm phát.

Nói gì thì nói Việt Nam vẫn phải theo đuổi con đường tăng trưởng kinh tế cao.Nhiều chuyên gia nói, kinh tế Việt Nam nghiện tăng trưởng nhưng thử hỏi không tăng trưởng có được không. Việt Nam phải chạy nhanh hơn các nước khác rất nhiều. Ta phải chạy nhanh hơn nhiều nhưng chạy phải cẩn thận và khéo léo trên đường gập ghềnh để không sập ổ gà.

Ngoài ra, trong lĩnh vực ngân hàng, cần kéo dài thời hạn trái phiếu VAMC từ 5 năm hiện nay lên 10 năm. Xử lý căn bệnh nợ xấu không nhanh được. Dục tốc bất đạt.Nợ xấu là căn bệnh khó chữa và muốn chữa cần có thời gian. Cần nuôi dưỡng các tổ chức tín dụng, hỗ trợ tài chính để họ khỏe đã. Cơ thể có khỏe, mới chống chọi được với vi trùng nợ xấu. Tổ chức tín dụng có khỏe mới đủ sức tiếp nhận thuốc mạnh để chữa nợ xấu.

Hỗ trợ tài chính ở đây không phải Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đưa tiền ra mà là hỗ trợ thông qua chính sách. Cụ thể, cần giúp các tổ chức tín dụng giảm chi phí tài chính, giảm trích lập dự phòng. Nợ xấu đã xấu rồi vậy giờ cần thời gian để khắc phục nó một cách tương đối. Ta còn giảm thuế nông nghiệp, thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế thu nhập cá nhân cơ mà. Nếu VAMC kéo dài thời gian trích lập dự phòng bắt buộc sẽ hỗ trợ các tổ chức tín dụng rất nhiều.

NHNN cần tái cấp vốn với liều lượng nhiều hơn cho các tổ chức tín dụng. Có bơm ôxy thì họ mới thở được, mới có sức để hồi phục. Nếu cơ thể yếu mà chích thuốc liều cao quá thì có khi sốc thuốc mà chết.

Không tái cấp vốn thì tiền vẫn nằm trong NHNN. Khi bệnh nhân nhúc nhích ăn được thìa cháo thì họ sẽ có sức ăn được miếng cơm.

Nhiều chuyên gia cho rằng, để xử lý nợ xấu cần tiền tươi, thóc thật. Có thể xử lý được nợ xấu mà không cần tiền?

Hiện ta đang đụng tới lằn ranh: Tiền đâu để xử lý nợ xấu, để kích cầu. Giờ cứ “dọa” vay nợ để xử lý nợ xấu thì con cháu phải trả nợ. Nói thế thì không ai làm gì được.

Tôi xem tổng cầu nền kinh tế như hệ thống giao thông đang tắc nghẽn. Tín dụng ngân hàng như những chiếc xe trên đường. Giờ có 2 chuyện: Thủ tướng nói: “đưa tiền ra” tức là Thủ tướng giục chạy xe đi sao cứ đứng hoài thế .

Vấn đề là kẹt đường không nhúc nhích được. Vậy xe muốn chạy thì giao thông cũng phải nhúc nhích. Xử lý nợ xấu bằng vốn ngân sách đòi hỏi phải tính toán. Vấn đề hiện nay là nói hoài mà không làm.

Cũng cần xem lại quản lý nợ công. Nợ công là một vấn đề nhưng vấn đề trong xử lý nợ xấu là hiệu quả sử dụng vốn chứ không phải sợ đụng trần hay không đụng trần.

Phải tập trung vào vấn đề làm sao để đồng vốn đó được sử dụng hiệu quả, luật pháp phải thật sự nghiêm minh. Như Nhật Bản trần nợ công bằng 200% GDP mà họ có sao đâu. Vấn đề là sử dụng vốn hiệu quả.

Cảm ơn ông.