Thí điểm và nhân rộng mô hình P2P Lending: Cơ hội mới cho thị trường tài chính Việt

Mới đây, Chính phủ đã chỉ đạo Ngân hàng Nhà nước xây dựng khung hành lang pháp lý cho hoạt động vay ngang hàng (P2P Lending) và sẽ thí điểm trong thời gian tới. Điều này sẽ mở ra một cơ hội mới cho thị trường tài chính Việt.

Vay ngang hàng (hay còn gọi là P2P lending) được hiểu đơn giản là việc giúp kết nối người cần vay với người cho vay thông qua một ứng dụng trực tuyến. Lúc này, mối quan hệ giữa người cần vay và người cho vay là mối quan hệ ngang hàng và họ có thể đổi vai trò cho nhau bất cứ lúc nào. Khi họ có số tiền nhàn rỗi, họ trở thành người cho vay, nhưng khi họ cần tiền gấp, họ là người cần vay.

Công ty vay ngang hàng thực chất là công ty sở hữu nền tảng công nghệ, chỉ đơn thuần là cầu nối giữa người cần vay tiền và người có nhu cầu cho vay tiền chứ không phải là đơn vị trực tiếp đứng ra cho vay. Và đặc biệt, công ty vay ngang hàng không giữ tiền của nhà đầu tư.

Vay ngang hàng (P2P Lending) là hình thức giúp kết nối người vay và người cho vay thông qua nền tảng công nghệ trực tuyến

Xuất hiện lần đầu tiên vào năm 2005 tại Anh, mô hình P2P Lending đã phát triển nhanh chóng và trở nên phổ biến trên toàn cầu. Chỉ trong vòng 10 năm trở lại đây, người ta đã thống kê được một con số đáng kinh ngạc rằng có đến 4000 doanh nghiệp P2P Lending đang hoạt động, trong đó, phát triển mạnh mẽ nhất tại 3 thị trường Mỹ, Anh và Trung Quốc.

Sau đó, mô hình P2P Lending cũng nhanh chóng lan rộng và phát triển mạnh sang các nước châu Á, phải kể đến các thị trường như Singapore, Thái Lan, Indonesia… và cả Việt Nam.

Mỗi nơi có một cách quản lý khác nhau, ví như P2P Lending tại Anh và Mỹ vận hành khá giống với hoạt động đầu tư trái phiếu; tại Malaysia, do quan niệm đây là hình thức đầu tư vốn nên Ủy ban chứng khoán quốc gia (SC) giữ vai trò chính trong việc quản lý mô hình P2P Lending và đặc biệt lãi suất cho vay không vượt mức 18%/năm; tại Indonesia thì Cơ quan Quản lý Dịch vụ Tài chính (OJK) lại là đơn vị quản lý mô hình cho vay ngang hàng. Tuy vậy, mô hình P2P Lending ở mọi quốc gia đều có những điểm mạnh như giải ngân nhanh và linh hoạt, lưu trữ lượng data lớn và lãi suất thấp hơn so với các hình thức vay truyền thống.

P2P Lending đang trở thành xu hướng tất yếu. Dự tính đến năm 2020, thị trường cho vay ngang hàng toàn cầu sẽ có mức tăng trưởng mạnh, lên tới 53%/năm và có thể đạt tới giá trị 490 tỷ USD (Theo bà Dương Nguyễn, chuyên gia kinh tế khu vực tài chính Vụ Đông Nam Á).

P2P Lending trở thành xu hướng phát triển của toàn cầu

Mô hình P2P Lending có rất nhiều tiềm năng phát triển tại Việt Nam. Đặc biệt, Chính phủ đã chỉ đạo Ngân hàng nhà nước xây dựng hành lang pháp lý cho hoạt động vay ngang hàng và cho thí điểm, nhân rộng mô hình này. Cụ thể, trong cuộc họp về hoạt động cho vay ngang hàng mới đây, đại diện Chính phủ cho biết, Thủ tướng đã có dự thảo Quyết định quy định về phương thức hoạt động của mô hình P2P Lending giúp kết nối trực tiếp người vay với người cho vay, đồng thời xem xét việc mở rộng sự tham gia của các tổ chức tài chính.

Đây sẽ là tin vui cho các doanh nghiệp P2P Lending tại Việt Nam và mở ra cơ hội mới cho thị trường tài chính Việt. Khi Chính phủ vào cuộc, các doanh nghiệp P2P Lending chính thống như Mofin sẽ có hành lang pháp lý bảo vệ mình, có thể hoạt động vững bền và hiệu quả. Đồng thời, tạo ra cơ hội giúp các cá nhân, tổ chức khó hoặc không tiếp cận được với nguồn vay của ngân hàng có thể dễ dàng tiếp cận nguồn vay hơn.

Mofin - nền tảng cho vay ngang hàng đích thực sẽ được bảo vệ, góp phần vào sự phát triển hiệu quả, vững bền

Bà Nguyễn Thị Hồng – Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước nhận định: “Việc hình thành khung pháp lý sẽ giúp điều chỉnh hoạt động, quy định hạng mục vận hành của đơn vị kinh doanh nền tảng, yêu cầu quản trị và bảo mật thông tin, đánh giá tín nhiệm và xây dựng chuẩn mực quản trị rủi ro".

Đồng thời, ông Nguyễn Chí Quang - Phó Vụ trưởng Vụ Chính sách tiền tệ Ngân hàng nhà nước cũng cho biết thêm: nếu được quản lý tốt, P2P Lending sẽ góp phần thúc đẩy tài chính toàn diện, đặc biệt là tại các địa bàn mà hệ thống tài chính chưa phát triển, người dân, các hộ kinh doanh, doanh nghiệp nhỏ và vừa ít có khả năng tiếp cận các dịch vụ tài chính-ngân hàng với chi phí thấp, ít thủ tục.

Nhận được chỉ thị của Chính phủ, hiện Ngân hàng nhà nước đã đề xuất thực hiện thí điểm và đưa hoạt động vay ngang hàng thành ngành kinh doanh có điều kiện.