Quảng cáo chữa bách bệnh, rau chùm ngây lại "sốt xình xịch"

“Thần dược” chữa bách bệnh?

Theo tìm hiểu của PV, rau chùm ngây hiện nay được bán phổ biến ở các chợ, cửa hàng rau sạch. Loại rau này được quảng cáo có giá trị dinh dưỡng cực cao, cung cấp đa dạng vitamin C, A, Calcium, chất sắt... Đặc biệt, nhiều người còn rỉ tai nhau, rau chùm ngây có công dụng “siêu thần dược” như có thể tiêu diệt tế bào ung thư. Cũng chính vì người bán thổi phồng công dụng mà rau chùm ngây được bán với giá khá đắt đỏ, có thời điểm đắt nhất lên tới hàng trăm ngàn đồng/kg.

Ghi nhận của PV tại chợ Trương Định, chợ Ngọc Hà (Hà Nội), rau chùm ngây được bán với giá khá đắt từ 100-120 ngàn đồng/kg. Người bán cho hay, rau chùm ngây còn được gọi là rau ngót Nhật, có giá trị dinh dưỡng khá cao, đặc biệt tốt với trẻ em và người già. Chia sẻ với PV, chị Hà (chợ Ngọc Hà) cho biết: “Loại rau này có thời điểm lên tới 100 -150 nghìn đồng/kg. Tôi có nghe nhiều người nói rau ngót Nhật có thể chữa ung thư. Có lẽ vì vậy giá của loại rau này có thời điểm đắt hơn thịt?!”.

Cũng theo tìm hiểu của PV, rau chùm ngây được rao bán phổ biến trên mạng. Người bán quảng cáo đó là một loại thực phẩm nhiều công dụng. Vì thế, gần đây người tiêu dùng ráo riết săn tìm trên mạng. PV gọi điện đến số điện thoại 0983868xxx, đường dây nóng của công ty L.H. chuyên cung cấp các sản phẩm từ chùm ngây để chữa bệnh như: Cây giống, rau, trà, bột, quả non...

Rau chùm ngây được rao bán trên mạng 60 nghìn đồng/kg

Theo quảng cáo của anh Minh, nhân viên trực hotline, chùm ngây là loại cây có xuất xứ từ vùng Nam Á. Loại cây này trước đây mọc hoang rất nhiều ở Việt Nam như Thanh Hóa, Ninh Thuận, Bình Thuận... nhưng không được nhiều người biết về giá trị dinh dưỡng cũng như dược tính của nó. “Công ty mình có bán các loại cây giống, bột, trà, trái non của chùm ngây. Chỉ cần mua 5 cây chùm ngây về trồng, gia đình bạn sẽ có rau sạch, cung cấp đủ vitamin, chất sắt... lại có tác dụng chữa bệnh”, anh Minh tiếp thị.

Để thuyết phục người mua, anh Minh quảng cáo: “Nhiều công trình nghiên cứu chứng minh chùm ngây có giá trị dinh dưỡng rất cao với hơn 90 dưỡng chất. Các bộ phận của chùm ngây có giá trị dinh dưỡng và dược tính bao gồm lá, thân, rễ và hạt. Trong 100 gram lá chùm ngây chứa 51.7mg vitamin C cao hơn gấp 7 lần so với cam, ngoài ra nồng độ đạm cao gấp 2 lần sữa, lượng canxi cung cấp gấp 4 lần sữa, lượng kali cao gấp 4 lần chuối, lượng vitamin A cũng cao hơn hẳn so với cà rốt. Ngoài ra chùm ngây còn có nhiều chất chống oxy hóa và các chất kháng sinh, chất chống viêm nhiễm...”.

Liên hệ với chị Hạnh, một người chuyên cung cấp rau chùm ngây tại phố Lê Trọng Tấn, Hà Đông (Hà Nội), PV được biết, loại rau này được bán với giá 80-100 nghìn đồng/cây giống, rau chùm ngây có giá 80 nghìn đồng/kg. Chị Hạnh cho hay, trà chùm ngây dùng uống thay nước lọc hàng ngày có tác dụng hơn cả “thần dược” chữa ung thư hiệu quả. Trà chùm ngây có giá 400 nghìn đồng/kg, dầu chùm ngây 200 nghìn đồng/lọ nhỏ...

Cũng theo tìm hiểu của PV, loại rau này được sử dụng như một loại rau ăn tại nhiều nước trên thế giới. Tuy nhiên, ở Việt Nam thì công dụng của chúng được thổi phồng lên rất nhiều. Thậm chí, người bán còn tự nghĩ ra công thức chế biến “thần dược” bán với giá cao lên tới hàng triệu đồng. Mặc dù chưa biết thực hư công dụng của loại rau này ra sao nhưng, rất nhiều hộ gia đình đã lùng mua cây giống về trồng như một biện pháp tối ưu chống ung thư.

Trao đổi với PV, bác Nguyễn Thị Thúy (Tản Lĩnh, Ba Vì, Hà Nội) cho biết: “Nhà tôi trồng hơn chục cây rau chùm ngây để thêm vào thực đơn bữa ăn hàng ngày. Tôi nghe người bán quảng cáo, loại rau này như một loại thần dược có tác dụng chống suy dinh dưỡng, bổ sung canxi, lợi sữa, trị được rất nhiều bệnh nan y như ung thư, u xơ tuyến tiền liệt, tiểu đường... nên cũng mua về trồng”.

Bác Thúy cho biết thêm, nhiều hộ dân còn đặt mua cây chùm ngây 3 – 4 năm tuổi. “Tôi chỉ nghe loáng thoáng, chùm ngây đủ tuổi thì mới đảm bảo các giá trị tuyệt đối”, bác Thúy nói. Nắm bắt tâm lý người tiêu dùng, nhiều nhà hàng còn đưa rau chùm ngây vào thực đơn “đặc sản khan hiếm”. Hiện tại, các cửa hàng rau sạch cũng nhập loại rau này về bán với giá dao động từ 80-110 nghìn đồng/kg. Loại rau lạ này được các cửa hàng rau sạch tiếp thị có thể ăn hàng ngày, bổ như thực phẩm chức năng, đang được sử dụng trong công nghệ dược phẩm, mỹ phẩm, nước giải khát dinh dưỡng, dược liệu kết hợp chữa bệnh và chế biến được nhiều món ngon?

Chỉ là rau ngót, không phải thần dược

Trao đổi với PV báo ĐS&PL, lương y đa khoa Dương Văn Phong, Chủ tịch hội Đông y Thanh Trì (Hà Nội) khẳng định: “Rau chùm ngây có rất nhiều dinh dưỡng nhưng không phải là một loại cây thuốc chữa bệnh. Tuy các hàm lượng dinh dưỡng của chùm ngây (như protein, muối khoáng, vitamin, axit amin...) khá cao nhưng giá trị dinh dưỡng của nó cũng không có gì đặc biệt so với các loại cây khác. Nó cũng giống với rau ngót thông thường”.

Theo lương y Dương Văn Phong, chùm ngây là loại cây tốt, ít bị sâu bệnh nhưng không phải là cây thuốc có tác dụng điều trị được bách bệnh như quảng cáo. Những tin đồn rau chùm ngây có thể tiêu diệt tế bào ung thư, đặc biệt tiêu diệt 93% tế bào ung thư phổi ở người trong vòng 48 giờ chưa hề được kiểm chứng nhưng nó lại ảnh hưởng không nhỏ tới tâm lý của người tiêu dùng. Trao đổi với báo chí, một chuyên gia viện Dược liệu Trung ương cho biết, từ xưa đến nay, người ta vẫn đồn thổi rất nhiều thứ khi chưa có căn cứ xác thực, kiểu đồn nhảm. Để chỉ ra được công dụng hay độc tố của mỗi loại cây cần có những công trình nghiên cứu bài bản và cụ thể. Chùm ngây cũng không loại trừ, đặc biệt đây là loại cây mới du nhập vào Việt Nam.

Theo vị chuyên gia này, rau chùm ngây có nguồn gốc ở vùng Ấn Độ, Nam Mỹ và vùng Đông Nam Á. Cây dễ trồng bằng cách gieo hạt và ươm cành, hợp với nhiều vùng đất (trừ vùng đất úng ngập). Rau nhiều dinh dưỡng nên người già, phụ nữ và trẻ em được khuyến cáo là nên dùng để tăng cường sức khỏe, chăm sóc da, chống lão hóa... Hiện rau chùm ngây đang là lựa chọn số một với người tiêu dùng bởi là rau sạch. Đặc biệt, rau không có sâu bọ nên không bị phun thuốc trừ sâu như những loại rau quả khác – là điều mà các nhà khoa học chưa lý giải được và người tiêu dùng rất yên tâm ăn

Bà Phan Thúy Hiền, Phó Giám đốc trung tâm Nghiên cứu trồng và chế biến cây thuốc Việt Nam (viện Dược liệu bộ Y tế) cho biết: “Đơn vị chưa có hướng dẫn trồng trọt, cung cấp cây giống chùm ngây và không nắm rõ tác dụng của loại cây rừng này. Hiện cũng chưa có tài liệu nào nói cây chùm ngây có tác dụng chữa bách bệnh, ung thư cả”.