Chia rẽ phủ bóng lên Hội nghị Thượng đỉnh EU

Quan tâm quyền lợi của người dân

Có thể nói, những bài phát biểu quan trọng của các quan chức EU trong Hội nghị Thượng đỉnh nhân 60 năm thành lập EU đều nhấn mạnh đến lợi ích của người dân. Chủ tịch Ủy ban châu Âu Jean-Claude Juncker đã hứa rằng EU sẽ tổ chức lễ kỷ niệm 100 năm của mình. Tuy nhiên, trong giọng nói của Jean-Claude Juncker có chút gì đó ăn năn cho những sai lầm. Trước hết là thái độ thiếu quan tâm đến nhu cầu của người dân thường, trong khi các nhà lãnh đạo ích kỷ của từng quốc gia luôn lo ngại cho tương lai chính trị của họ hơn cho số phận của EU.

Chủ tịch Nghị viện châu Âu mới được bầu Antonio Tanyani tuyên bố về “sự cần thiết phải tiếp tục xây dựng trên các lợi ích của công dân”. Để xác nhận lời nói của mình, Antonio Tanyani đã nói về chuyến đi của ông vào đêm trước trận động đất năm ngoái. Trận động đất này phá hủy thành phố Norcia và EU hứa hỗ trợ trong việc xây dựng lại thành phố.

Chủ tịch Hội đồng châu Âu Donald Tusk cũng kêu gọi các nhà lãnh đạo châu Âu sẵn sàng cho những yêu cầu mới, còn Thủ tướng Ý Paolo Gentiloni yêu cầu các đồng nghiệp “bỏ miếng lợi ích của mình vì lợi ích chung”. Ngoài ra, bài phát biểu của Paolo Gentiloni ám chỉ khả năng hội nhập sâu hơn của châu Âu. Theo giải thích của Thủ tướng Paolo Gentiloni tại một cuộc họp báo sau Hội nghị Thượng đỉnh, với tầm nhìn cho 10 năm tới, dự án hội nhập châu Âu mới liên quan đến việc tạo ra một hệ thống an ninh chung, sự phát triển của chính sách lao động và nhập cư chung, tăng trưởng kinh tế đồng bộ và một số thông số khác. Đối với những nước mới gia nhập EU, chưa sẵn sàng hợp tác chặt chẽ với khối được đề nghị đi “cùng với Liên minh châu Âu, nhưng chấp nhận với từng tốc độ riêng”.

Con đường duy nhất để phát triển

EU kỷ niệm 60 năm ngày thành lập trong bối cảnh nước Anh vừa quyết định chia tay với khối này. Hội nghị Thượng đỉnh lần này không có sự hiện diện của Thủ tướng Anh Theresa May. Thủ tướng Anh đang phải bận mải chuẩn bị cho “Brexit” - tiến trình chính thức kích hoạt vào ngày 29/3. Ra khỏi EU, London để lại một khoảng trống khó san lấp đối với khối này. Điều tệ hại hơn, Anh đã để lại “hội chứng Brexit” đang âm ỉ trong các nước thành viên, trong các tổ chức xã hội, các phong trào ở châu Âu.

Ngoài ra, một tuần trước khi Hội nghị Thượng đỉnh EU diễn ra tại Roma, Thủ tướng Ba Lan Beata Szydlow từ chối ký vào bản dự thảo tuyên bố chung. Giới chức EU lo ngại rằng hành động của Thủ tướng Ba Lan rất có thể sẽ kích hoạt cho xu hướng li khai của Thủ tướng Hy lạp Alexis Tsipras. Một kịch bản như vậy sẽ là một thất bại thật sự.

Nhìn chung, quan hệ giữa các nước Đông và Tây Âu vẫn còn không ít bất đồng. Đơn cử như việc phân bổ chỉ tiêu tiếp nhận người tị nạn cho các quốc gia thành viên vào năm ngoái đã bị nhiều nước phản đối.

Trong bối cảnh ấy, phát biểu trước hội nghị, Chủ tịch Hội đồng châu Âu Donald Tusk cho rằng, đoàn kết và thống nhất là con đường duy nhất để châu Âu có thể tồn tại và phát triển. Trong khi đó, Thủ tướng Ý Paolo Gentiloni cho rằng, lãnh đạo các nước EU cần tìm kiếm sự ủng hộ của người dân và kiên quyết chống lại chủ nghĩa dân tộc đang trỗi dậy bằng cách tạo ra thêm việc làm và xóa bỏ bất bình đẳng xã hội.

Cuối cùng, “Tuyên bố Roma” đã nhận được 27 chữ ký của các nhà lãnh đạo 27 nước thành viên. Về hình thức, EU chấp nhận nguyên tắc “Châu Âu của những tốc độ khác nhau” đoàn kết, đồng lòng tiến lên phía trước. Tuy nhiên, theo các nhà phân tích, sự chia rẽ trong lòng EU vẫn là rào cản khiến khối này phải gặp nhiều thách thức trên con đường tồn tại và phát triển.