Đại biểu Quốc hội: Phải bán nhà mua sức khỏe thì đã muộn

Chiều 15/11, Quốc hội thảo luận tại hội trường về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt.

Các đại biểu Nguyễn Thị Khá (Trà Vinh), Đỗ Thị Hoàng (Quảng Ninh), Lê Thị Công (Bà Rịa- Vũng Tàu) đều nhấn mạnh, việc tăng thuế tiêu thụ đặc biệt với thuốc lá là cần thiết để bảo vệ sức khỏe nhân dân, giảm tỷ lệ người hút thuốc lá.

Hiện tại, Việt Nam là một trong những nước có tỷ lệ hút thuốc lá cao nhất thế giới, trong khi thuế thuốc lá, giá bán lẻ thuốc lá của Việt Nam vẫn ở nhóm thấp nhất thế giới.

Đại biểu Nguyễn Thị Khá (Trà Vinh)

Đại biểu Nguyễn Thị Khá (Trà Vinh) - Ủy viên Ủy ban các vấn đề xã hội của Quốc hội nêu ra thực tế: “Khi còn trẻ bán sức khỏe để la cà, lúc về già bán cửa bán nhà để mua sức khỏe thì đã muộn”.

Hiện tại, việc sử dụng thuốc lá, rượu bia gây ra nhiều bệnh tật nguy hiểm thuộc nhóm 10 yếu tố hàng đầu đe dọa đến sức khỏe tính mạng của con người. Ngoài ra, việc sử dụng thuốc lá, rượu bia còn là nguyên nhân nghèo đói tổn hại kinh tế cá nhân, gia đình, xã hội.

Bà Khá cho rằng thuốc lá, rượu bia là những mặt hàng không khuyến khích sử dụng, cần đánh thuế cao để hạn chế sử dụng. Kinh nghiệm trong và ngoài nước cho thấy tăng thuế là hiệu quả nhất hiện nay.

“Ví dụ tại Singapore, giá một bao thuốc lá bằng giá 4 ly sữa trong khi ở Việt Nam giá một bao thuốc lá bằng giá một ly sữa.

Hằng năm, Việt Nam có khoảng 40.000 ca tử vong sớm do sử dụng thuốc lá cao hơn nhiều so với tai nạn giao thông. Điều đó cho thấy việc giảm tiêu dùng thuốc lá nhằm khuyến khích và đạt bước tiến về kinh tế và xã hội”, vị đại biểu Quốc hội tỉnh Trà Vinh dẫn chứng.

Đại biểu Nguyễn Thị Khá khẳng định, qua kinh nghiệm từ một số quốc gia trên thế giới, không có cơ sở nào để lo ngại việc tăng thuế tiêu thụ đặc biệt với thuốc lá sẽ làm tăng buôn lậu thuốc lá.

Thực tế giá một số loại thuốc lá bị buôn lậu nhiều nhất ở Việt Nam hiện nay như JET, ESSE… đều có giá khá cao, qua khảo sát người hút thuốc lá lậu chủ yếu vì “gu”, vì hương vị, chứ không phải vì giá.

Thuốc lá là mặt hàng không được khuyến khích tiêu dùng để đảm bảo sức khỏe cho người dân

“Năm 2008 khi tăng thuế thì buôn lậu thuốc lá khoảng 500 triệu bao, đến 2014 buôn lậu thuốc lá trên 1 tỷ bao. Trong khi đó trong vòng gần 6 năm qua, chúng ta chưa tăng thuế lần nào”, đại biểu Khá đưa ra dẫn chứng.

Khi còn trẻ bán sức khỏe để la cà, lúc về già bán cửa bán nhà để mua sức khỏe thì đã muộn Đại biểu Nguyễn Thị Khá

Tương tự , với mặt hàng rượu bia, đa số đại biểu đồng tình việc phải tăng thuế suất tiêu thụ đặc biệt với rượu bia nhằm hạn chế sử dụng, bảo vệ sức khỏe người dân đồng thời có thêm nguồn thu cho ngân sách.

Tuy vậy, một số đại biểu đề nghị tăng thuế suất với rượu bia cần phải cân nhắc kỹ hơn, thực hiện từng bước theo lộ trình và không nên tăng quá cao ngay vì sẽ ảnh hưởng lớn đến các doanh nghiệp rượu bia trong nước.

Bên cạnh đó, nhiều bằng chứng khoa học chỉ ra nước ngọt và nước ngọt có ga ảnh hưởng bất lợi đến sức khỏe do thành phần đường trong nước ngọt và nước ngọt có ga làm tăng nguy cơ béo phì, tăng bệnh đái tháo đường.

“Người có sở thích uống nước ngọt có nguy cơ béo gấp 3,2 lần so với người không có sở thích này. Thành phần ga trong nước ngọt gây ra tăng nguy cơ xơ gan, giảm hấp thu một số chất dinh dưỡng như canxi, phốt pho, vitamin, tăng nguy cơ loãng xương, gãy xương sau này”, bà Khá lập luận.

Vì vậy, bà Khá cho rằng cần phải đưa sản phẩm nước ngọt và nước ngọt có ga vào mặt hàng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt.

Đại biểu Nguyễn Thanh Hải (Hòa Bình)

Trong khi đó, đại biểu Nguyễn Thanh Hải (Hòa Bình) – Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội cho rằng cần bổ sung, tăng cường nguồn lực, có đề án nâng cao hiệu quả công tác phòng chống buôn lậu thuốc lá.

Một số đại biểu cũng đề nghị đưa game online vào diện chịu thuế tiêu thụ đặc biệt. Tuy nhiên, đại biểu Nguyễn Thanh Hải - lại băn khoăn, nếu áp thuế tiêu thụ đặc biệt đối với game online mà đo lường được tỷ lệ giảm tác động tiêu cực tới bộ phận thanh thiếu niên thì có thể xem xét chấp nhận.

“Các phân tích này phải thật rõ ràng, chứ thực tế chưa nước nào đánh thuế với mặt hàng này, nếu tận dụng game online để truyền bá văn hóa Việt Nam thì cũng rất tốt khi môi trường internet phát triển mạnh”- Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội nói.